عمده ترین صنایع دستی در استان گلستان، فرش بافی است كه بیشتر در بین زنان تركمن رایج است. این هنر كه فعالیتی خانگی بوده هنوز هم برقرار است و كم و بیش به همان صورت در مناطق روستایی و عشایری مشاهده می شود.
قالی ترکمن گونه‌ای قالی و از صنایع دستی همین خطه است که امروز و در گذشته تولید می شده است.مارکوپولو، جهانگرد ایتالیایی، در شرح سفر خود به آسیای شرقی ضمن تعریف از اسب‌های ترکمنی از فرشهای ظریف و زیبای آنها نیز یاد می‌کند.
فرشهای ترکمنی بر روی دستگاه‌های افقی (زمینی) ودر اندازه‌های بین یک تا دوازده متر مربع بافته می‌شوند. مواد اولیه فرشهای ترکمن عموما از پشم گوسفندان و دربرخی مناطق ابریشم هست.
مهمترین ویژگی فنی بافت قالی آنها تک پوده بودن قالی آنها است (تک پود نازک) که به همراه قالیچه های بلوچ از بارزترین نمونه های این شیوه در این زمان هستند. نوع گره قالیهای ترکمنی هم ترکی و هم فارسی است.
بیشتر قالیهای ترکمن از نوع درشت باف هستند ولی در برخی ایلات که بیشتر از ابریشم استفاده می کنند، ریز بافی تا حد رجشمار 40 و 50 دیده می شود.
نقشه های ترکمنی اصیل همه تکراری هستند، یعنی از تکرار یک یا چند نقشمایه شکل می گیرند. ترکمن‌ها به نقش، «گول» می‌گویند. بعضی از گل های فرش ترکمن به نام ایل(قبیله) ترکمن معروف است مانند سالوز گل، تکه گل و… که از معروفترین گلهای فرش ترکمن می باشند.
از نقوش معروف فرش ترکمن میتوان به ماری گول، آیناگول، قابسا گول و درناق گول اشاره کرد.
باید گفت كه گؤل روزگاری توتم یانشانه قبیله بوده است كه گذر ایام و تاثیر عوامل مختلف باعث تغییر آن شده است. فرش تركمن را زنان و دختران هنرمند تركمن بدون آنكه در برابر چشمان آنها نقش و نگاری باشد بر روی قالی منتقل می كنند كه باعث شگفت می باشد. بر روی هم 811 نقش فرش تركمن با نام موجود می باشد، هرچندگفته شده كه در اصل 1133 نقش وجود دارد.
پیچیده ترین اشکال درفرش ترکمن، اشکال زیستی است ودرعین حال رؤیایی ترین نقوش ترکمنی نیز به شمار می رود.این نقوش آرمان ها وایده آل های قوم ترکمن رابرای زیستن درسرزمینی وسیع باچشم اندازی طبیعی درداخل خانه هایی بامعماری دایره وار( آلاچیق) که سمبل نامتناهی بودن است به نمایش می گذارند
فرش قدیمی ترین سمبل هویت فرهنگی تركمن هاست وتركمن مهد هنر فرش بافی می باشد. راه زندگی تركمن با اسب هموار شده است و هنر قالی بافی كتاب تاریخ و حدیث عشق و تلاش آنان است. كهن ترین فرش بدست آمده از دره پازیریك ( حدود مرزی مغولستان، سیبری و چین) تا چندسال قبل از میلاد قدمت دارد و درمتن آن 24 گل وجود دارد و به تعبیری میتواند حكومت تركمنان سلجوقی (522ـ428 هـ . ق) به جهان معرفی شد.
رنگ در فرش ترکمن ویژگی‌های خاص خود را دارد که از جمله میتوان به وجود رنگ قرمز در بیشتر فرضیه‌های ترکمن اشاره کرد که نشانگر روحیه طراوت و شور انرژی و امید به زندگانی است.
در فرش ترکمن رنگ محدود است. رنگ‌هایی که سابقاً در فرش ترکمن استفاده می شده ۵ رنگ بوده که بعدها توسط استاد نیاز محمد نیازی به ۱۲ رنگ رسید است.
در روزگار گذشته بیشتر پشم‌های ترکمن صحرا با رنگ‌های طبیعی رنگ می‌شدند اما امروزه تا حدودی رنگ‌های شیمیایی نیز به کار می‌رود.
تقاضا در مورد قالیهای تركمن هم در داخل كشور و هم خارج همواره بسیار بوده است ولی امروزه بنا به دلایل گوناگون ازارزش و اهمیت فرشهای دستباف كم شده است و عدم حمایت از قالیبافان موجب گردیده كم كم این هنر نیز در گذرزمان در مسیر تندباد فراموشی و نسیان افتد.
